Roots

Omdat mijn vriend en ik deze zomer met de auto richting Slowakije gaan om daar te wandelen, heb ik eens bij mijn moeder nagevraagd waar in Polen mijn oma nou precies is geboren. Dat blijkt vlak aan de grens met Tsjechië te liggen en we komen er dus redelijk dicht langs. Ik ben dus eens gaan snuffelen op internet om te proberen achter een adres te komen. Bij het gemeentearchief van Amsterdam spoorde ik mijn opa op, en daar kon ik zelfs zijn gezinskaart opvragen voor een klein bedrag. Wat leuk is het om zo'n oud document in handen te krijgen waarop de geboortedata en - plaatsen van mijn grootouders van moeders kant en hun kinderen staan. Mijn oma blijkt te zijn geboren in een ander plaatsje dan mijn moeder had genoemd, maar dat daar wel in de buurt ligt. Na verder zoeken vond ik de website van dat plaatsje, en hoewel alles in het Pools was, wist ik een contactformulier te vinden. Daar in het Engels verzocht of zij een geboorteadres konden vinden van mijn oma. Ik ben heel benieuwd of ik daar iets van hoor. Het is grappig om met onze moderne communicatiemiddelen zo in het verleden te kunnen graven. Mijn grootouders zijn rond 1916 uit Polen gevlucht voor het Rode Leger, eerst via Rostock naar Osnabrück, de geboorteplaats van mijn opa, en van daaruit naar Amsterdam, waar mijn moeder en haar jongere zusters zijn geboren.

Geboeid door het verleden heb ik ook het parenteel van mijn vader weer opgezocht, dat mijn broer ooit heeft laten uitzoeken en waarvan hij mijn zus en mij een kopie heeft gegeven. Het gaat terug tot de tijd waarop mijn familie uit Portugal naar Nederland is gekomen. Schrijnend is het om te zien dat een groot deel van mijn familie als afstammelingen van Portugese joden in Auswitch en Sobibor zijn omgekomen. Hele gezinnen, inclusief kinderen, zijn daar tragisch aan hun einde gekomen. Gruwelijk.

In dat parenteel vallen me ook de beroepen van mijn voorouders en verre familieleden op: Venters, koopmannen, marktkooplui (dáár heb ik het van!), maar ook veel diamantbewerkers en -slijpers (daar heb ik dan weer niks van). Ook vind ik een dansmeester, een muziekmeester en een operazanger (maar dat laatste wist ik, want dat was mijn opa, van hém heb ik dus ook wat meegekregen, al zing ik geen opera). En dan die namen: Levi (mijn vader heet Louis, een verbastering van Levi), Saartje, Abraham, Emanuel, Salomon, Isaac, die namen komen steeds weer terug.

Van mijn moeders kant weet ik dus eigenlijk verder niets, mijn opa en oma zijn al lang geleden overleden, dus we kunnen ze helaas niets meer vragen. Morgen ga ik naar mijn ouders, ik zal mijn moeder vragen eens te gaan snuffelen, in haar geheugen en eventuele papieren, en of ze misschien iets meer weet over dat plaatsje waar ik deze zomer dus langs wil gaan. Ik vind het eigenlijk wel spannend, zo'n speurtocht in het verleden.